Data-analyse Obstructief Slaap Apneu Syndroom

In het kader van het Programma Zinnige Zorg lichtte Zorginstituut Nederland voor diverse ICD-10 gebieden de zorg die vanuit het verzekerd basispakket wordt vergoed systematisch door. Voor het ‘Obstructief Slaap Apneu Syndroom’ (OSAS) binnen het ICD-10-gebied ‘Ziekten van de ademhalingswegen’ voerde Pallas in samenwerking met Berenschot en Zorgvuldig Advies een verkennend onderzoek uit naar behandeling en nazorg bij OSAS.

Mensen met OSAS hebben tijdens hun slaap last van herhaalde onderbreking van de ademhaling door een hogere luchtwegafsluiting. Door deze blokkering wordt men wakker en door diep in te ademen herstelt de luchtwegdoorgankelijkheid zich weer. De cyclus van in slaap vallen, luchtwegafsluiting, verhoogde ademhalingsarbeid en wakker worden, kan de slaap tientallen tot honderden keren per nacht verstoren, waardoor mensen met OSAS chronische vermoeidheidsklachten kunnen ontwikkelen. OSAS is een ernstige aandoening en ook een risicofactor voor (ernstige) cardiovasculaire aandoeningen.

OSAS komt veel voor: naar schatting 315.000 tot 500.000 mensen hebben in Nederland deze ziekte, dat is 2 tot 3% van de bevolking. Om OSAS vast te stellen, wordt een slaaponderzoek uitgevoerd. Mensen met matige of ernstige OSAS kunnen gebruikmaken van een soort luchtpomp, CPAP (continuous positive airway pressure). Een MRA (mandibulair repositie-apparaat, soort bitje) wordt gebruikt bij matige OSAS. Ook kan via chirurgisch ingrijpen geprobeerd worden de bovenste luchtwegen te remodelleren, zodat dichtvallen minder gemakkelijk gebeurt.

Pallas analyseerde twee databestanden met declaratiegegevens bij Zorginstituut Nederland:

1. De registratie van OSAS-gerelateerde diagnose-behandelcombinaties (DBC’s) in het DBC Informatiesysteem (DIS);
2. De registratie van verstrekking en vergoeding van hulpmiddelen in de databank van het Genees- en hulpmiddelen Informatie Project (GIP).

Uit de analyses bleek onder meer dat in Nederland het aantal mensen met OSAS toeneemt. De toename van obesitas in de bevolking en/of een betere herkenning van OSAS dragen hieraan mogelijk bij. Het zorggebruik (CPAP en MRA) en de kosten van OSAS nemen ook sterk toe. In de diagnostiek (slaaponderzoek) en de behandeling van OSAS bestaan verder grote regionale verschillen, die niet verklaard worden door bevolkingsdichtheid en/of het aantal mensen met OSAS in de regio’s. 

Opdrachtgever:

Zorginstituut Nederland

Deel dit artikel

Het Zorginstituut gebruikte de resultaten van ons onderzoek in het rapport:

Screeningsfase. Systematische analyse Ziekten van het ademhalingsstelsel. Diemen: Zorginstituut, 2016.