Infectieziektebestrijding op haven en luchthaven: België en Nederland vergeleken

De Internationale Gezondheidsregeling (IGR) is een bindend internationaal rechtsinstrument voor de lidstaten van de WHO, gericht op het tegengaan van grensoverschrijdende verspreiding van ziekten. Op basis van de regeling dienen ‘aangewezen’ plaatsen van binnenkomst (havens, luchthavens of grensposten die zijn aangemeld bij de WHO vanwege een verhoogd risico op de import van infectieziekten vanuit het buitenland) over een aantal specifieke capaciteiten voor infectieziektebestrijding te beschikken, zoals een noodplan en een crisisdienst. 

In België is de federale gezondheidsautoriteit Saniport verantwoordelijk voor de gezondheidscontrole op aangewezen plaatsen van binnenkomst. In 2013 deed de Raad van State in België de uitspraak dat de meeste taken die Saniport uitvoert, volgens de wet bevoegdheden van de Vlaamse overheid zijn en niet van de federale overheid. De Vlaamse Gemeenschap wenste daarom zicht te krijgen op de taken die volgens de IGR verwacht worden van België en hoe deze nu worden uitgevoerd, om te kunnen beoordelen welke taken in de toekomst mogelijk van de Vlaamse overheid verwacht worden.

Pallas voerde een kwalitatief onderzoek uit om de taken in kaart te brengen die België vervult en dient te vervullen om aan de verplichtingen van de IGR te voldoen en die het land op afdoende wijze beschermen tegen de risico’s van infectieziekten die verspreid kunnen worden via internationaal (reizigers)verkeer. De opvatting en invulling van IGR-taken voor infectieziektebestrijding in België hebben we ook vergeleken met die in Nederland. Pallas identificeerde en analyseerde relevante documentatie uit beide landen en hield interviews met deskundigen die in België of Nederland betrokken zijn bij de implementatie en uitvoering van de IGR.

Het onderzoek leidde tot een overzicht van IGR-taken gericht op infectieziektebestrijding zoals die nu worden uitgevoerd. Hierbij benoemden we de belangrijkste verschillen tussen België en Nederland, evenals aspecten die de effectiviteit van de uitvoering van IGR-taken beïnvloeden. Daarnaast formuleerden we voor de Vlaamse Gemeenschap een aantal uitdagingen bij een eventuele herverdeling van taken en bevoegdheden tussen de federale en Vlaamse overheid.

Opdrachtgever

Vlaamse Gemeenschap, België

Deel dit artikel

Van den Ende C, Eeuwijk J, Vonk Noordegraaf-Schouten M, Smilde-van den Doel DA. Infectieziektebestrijding op plaatsen van binnenkomst. Toepassing internationale gezondheidsregeling van de WHO in havens en op luchthavens. Een vergelijking tussen België en Nederland. Rotterdam: Pallas, oktober 2017.